Moved Permanently

Değerli okurlar, bilindiği üzere, 10.03.2024 tarihinde (Pazar günü) saat 16.55’te Antalya’nın Demre İlçesi’nin 19,08 km açığında (denizde) 35,12 km derinlikte ve 4,7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Bu depremin, jeolojide “dalma-batma zonu” olarak adlandırılan fay hattı üzerinde yer aldığı görülmektedir (bkz harita). Haritada Akdeniz içinde sarı renkli, kesik çizgili ve üzerinde yine sarı renkli, üçgen şekilli dişler bulunan iki hat boyunca Afrika Levhası/Plâkası kuzeye doğru hareket etmekte ve Anadolu Levhacığı ile Avrasya Levhası/Plâkası altına tıpkı köstebek gibi dalmaktadır. Haritanın altında bu durum şematize edilmiştir. Bu dalma-batma zonunun olduğu yer, “Helen Çukuru” olarak adlandırılır. Akdeniz’in doğusunda ise, Arap Levhası/Plâkası Anadolu’nun altına dalmaya çalışmakta, ancak dalamadığından dolayı Anadolu ile çarpışarak Güneydoğu Toroslar’ı oluşturmaktadır (GDAB: Güneydoğu Anadolu Bindirmesi). Afrika Levhası ile Arap Levhası’nın sınırını, güneyde Kızıldeniz’den gelip, Akdeniz’in doğu kıyılarından (karada) geçen ve Türkiye’ye ulaşan, Türkiye’deki adı Doğu Anadolu Fayı (DAF) olan büyük bir doğrultu atımlı fay oluşturmaktadır. Hatay, K.Maraş ve Adıyaman Doğu Anadolu Fayı ile dalma-batma zonunun kesiştiği bölümde yer alır. Güneydoğu Anadolu Bindirmesi (GDAB) Akdeniz içindeki dalma-batma zonunun doğuya uzantısı olup, Doğu Anadolu Fayı (DAF) tarafından biçilerek kuzeye atılmıştır.

Dalma-batma zonlarında, dalan levhalar 70 km derinliğe kadar ulaşırlar ve bu derinliğe kadar deprem üretirler. Ürettikleri deprem genelde 7.0 ve üstü büyüklüğünde olur. Aynı hat üzerinde 2020 yılında Girit Adası güneyi ile Gazipaşa (Antalya) güneyinde de depremler meydana gelmiştir (derinlik ve büyüklükler harita üzerindedir). Gazipaşa güneyindeki depremin olduğu gün aşağıdaki harita ile birlikte facebook hesabımda şu yorumu paylaştıydım (haritaya Hatay ile Demre’yi yeni ekledim):

 “GAZİPAŞA (ANTALYA) AÇIKLARINDAKİ DEPREM

“Söz konusu deprem bugün (5.12.2020) saat 15.44'te meydana gelmiş olup, AFAD verilerine göre Gazipaşa İlçesi'nin 37 km açığında, 5,2 (Kandilli Rasathanesine göre 5,5) büyüklüğünde ve 77,58 km derinliktedir. Bu derinlikteki bir deprem, ancak ve ancak dalma-batma zonlarında gerçekleşebilmektedir (daha derinlerde kayalar erimektedir). Deprem üssü/üstü daha önce hazırladığım ve paylaştığım harita üzerine yerleştirildiğinde, tam da dalma-batma zonu (üçgen dişli sarı çizgiler) üzerinde yer aldığı görülmektedir. Bu deprem, aynı yerde veya bu hat (dalma-batma hattı) üzerinde başka yerlerde daha büyük bir depremin habercisi (öncü deprem) olabilir. Çünkü Japonya'da olduğu gibi dalma-batma zonlarındaki depremler 7.0 dolayındaki büyüklüklerde olabilmektedir. Bu yılın Mayıs ayında aynı hat üzerinde Girit Adası güneyinde de bir deprem gerçekleştiydi.”

Bu paylaşımımdan tam 2 yıl 2 ay sonra bu dalma-batma zonuyla kesişen Doğu Anadolu Fayı (DAF) aktif hâle gelmiş ve 6 Şubat (2023) deprem faciası yaşanmıştır. Demre İlçesi’nde meydana gelen depremin de aynı dalma-batma zonu üzerinde yer aldığı görülmektedir.