|
|||
 |
BİLİME ÇAĞRI: TOPLUMSAL YAŞAMI DOĞADA ARAMAK-35 | ||
| İbrahim GEDİK | |||
| gozlem_ajans@mynet.com | |||
Biyolojik Evrim Değerli okurlar, biyolojik evrime bir önceki bölümden devam ediyoruz. Önceki bölümde, yeryüzünde günümüzden yaklaşık 252 milyon yıl önce tetrapodların evrimleşmesiyle dinozorların ortaya çıktığını, kalça kemiklerinin zamanla evrimleşerek “kertenkele kalçalı” ve “kuş kalçalı” olarak ikiye ayrıldığını görmüştük. Dinozorların 66 milyon yıl önce (Kretase sonu-Paleosen başı; Şekil 1) kitlesel olarak yok olduklarında, bu doğal katliamdan kurtulan bazı sürüngenlerin evrimleşmesiyle memeliler ortaya çıkar. Dolayısıyla en eski/ilk memeliler, dinozorlardan da önce var olan tetrapodlardan (dört ayaklı) gelir. Memeliler de “keseli” ve “plasentalı” olmak üzere ikiye ayrılırlar(1). Kitlesel yok oluştan sonra yeryüzünde kuşlar, memeliler (bunlar oldukça ilkel/küçük hayvanlardır) ve bitkiler (ağaçlar, çiçekli bitkiler) uyum sağlayarak yeryüzünde yayılmaya başladılar(1). Paleosen’i takip eden Eosen döneminde (56-33,9 my arası) keseli memeliler ile plasentalı memeliler (bazı ilkel/küçük primatlar dahil) büyük çeşitlilik gösterir. Memelilerle birlikte kuşlar, sürüngenler ve balıklarlar da yaşamaktadırlar(1). Orta Eosen’de (47,8-41,2 my arası) primatların yaşamasına uygun tropik ormanlar yaygındır ve ağaçlarda yaşayan bu primatlar küçük yapılıdırlar. Bunlar Eosen’in ortalarından (47,8-41,2 my arası) itibaren iki kola ayrılırlar: “Tarsiformlar” ve “antropoidler”. İlkel/basit vücut yapılı olan bu primatlardan antropoid soyu da Eosen’in sonuna (37,8-33,9 my arası) doğru sapma yaşar. Oligosen’in ortalarında (27,8 my) yine sapma gerçekleşir ve iki dala ayrılırlar(1). Bunlardan hominoidlerin elleri, oran bakımından insan ellerinden farklı değildir. Miyosen (23-5,3 my arası) başlarında (23-20,44 my) “hominidler”e yani “büyük insansı maymunlar”a varıyoruz(1). Miyosen’in yaklaşık ortalarında (13,6 veya 13,9 my önce) “orangutanlar”(1)(2), sonu civarında da (7,2-5,3 my arası) “goriller” ayrılarak kendi –evrim- yollarına girerler. Miyosen-Pliyosen sınırında (5,3 my önce) “şempanzeler” ile biz “insan” soyu yollarımızı ayırmaktayız(1). Pleyistosen (2,6-0,0117 my arası) başlarında da Homo abilis’le (2,4 my önce) başlayıp biz homo sapiens’e varan evrimsel süreç başlar(3). DEVAM EDECEK (1) Baggott, J., 2018, Kökenler. (2) Fischer, E.P., 2006, Genler ve Genom. (3) Aydın, S. ve Erdal, Y.S., 2013, Antropoloji.
|
|||
| Etiketler: BİLİME, ÇAĞRI:, TOPLUMSAL, YAŞAMI, DOĞADA, ARAMAK-35, | |||
|
02-05-2024
SARAY’DA BAZI CADDE VE SOKAKLARDA TEK YÖN UYGULAMASI 
Güncelleme: 03.05.2024
Güncelleme: 03.05.2024
Nöbetçi eczanlerle ilgili detaylı bilgi için lütfen tıklayın.
Bu modül kullanıcı tarafından yönetilir, ister kod girilir ister iframe ile içerik çekilir. Toplamda kullanıcı 5 modül ekleme hakkına sahiptir, bu modül dahil tüm sağdaki modüller manuel olarak sıralanabilir.
Anasayfa