|
|||
BİLİME ÇAĞRI: TOPLUMSAL YAŞAMI DOĞADA ARAMAK-32 | |||
İbrahim GEDİK | |||
gozlem_ajans@mynet.com | |||
Evrim Yasası: Kozmolojik Evrim Değerli okurlar, bu bölümde kozmolojik evrimin diyalektik yelpazesini irdeleyeceğiz. Kozmolojik evrim sürecine baktığımızda, geçmişten geleceğe basitlik ile gelişkinlik arasında bir “basit-gelişkin” zıt-ikilisinin var olduğunu görürüz; yani burada bir –kozmolojik- “diyalektik yelpaze” söz konusudur (Şekil 1). Basit dinamik yapı daha az iç çeşitlenmeye sahipken ve dolayısıyla daha az bilgi ve enerji içerirken, gelişkin dinamik yapı daha çok iç çeşitlenmeye sahiptir ve bundan dolayı daha çok bilgi ve enerji içerir. Bu anlamda kozmolojik evrimsel süreç “asimetrik”tir. Bu durum, evrimin bir sonucudur; aynı zamanda “dinamik” bir evrenin göstergesidir. Kozmolojik diyalektik yelpaze dinamik yapıların gelişkinlik düzeyini yansıttığından, dinamik yapıların yelpazede kapladığı alanlar farklıdır; basit olan dinamik yapı (nötrino) oransal olarak yelpazede en az yer tutarken, en gelişkin olan dinamik yapı (galaksi) en çok yer tutmaktadır; aradakiler, gelişkinlikleri ölçüsünde yer işgal ederler. Aynı şekilde renk dereceleri de gelişkinlik düzeylerini yansıtır. Renk açısından ele aldığımızda, zıt iki rengin (siyah-beyaz) arakesiti yüzde “50-50” olan çizgidir (Şekil 1). Bu çizginin zaman oku yönündeki kesimi beyaz tarafı ve dolayısıyla gelişkinliği temsil ederken, geri yöndeki kesimi siyah tarafı ve basitliği temsil eder. Kozmolojik süreç çizgisini tahterevalliye benzetirsek, her iki tarafı dengeleyen merkezin beyaz yani gelişkin tarafta yer aldığı görülür. Bu da bize gelişkin olan tarafın dengelemede baskın ve dolayısıyla üstün olduğunu, bundan dolayı söz üstünlüğüne sahip olduğunu gösterir. Bu durum, tüm dinamik yapılar arasında da geçerlidir; yelpazede bilgi içeriği ve dolayısıyla statü bakımından birbirine göre zaman okunun ön ucu tarafında olan dinamik yapılar arka ucu tarafında olanlara göre üstündür; örneğin, proton elektrondan, galaksi hidrojen atomundan bilgi içeriği ve kütle-enerji bakımından daha üstündür; dolayısıyla bunlar kendinden öncekiler üzerinde “hükmetme” ve onları “yönetme-yönlendirme” yetisine ve yetkisine sahiptirler. Ancak bu statü piramidin/koninin tepesi gibi tabandan/çevredekilerden yüksekte değil, Güneş Sistemi’inde olduğu gibi tabanla/çevredekilerle aynı düzlemde/üzeydedir. Bu da hükmetmenin ve yönetmenin sonsuz/mutlak olmadığı, merkezde yer alanlarla çevrede yer alanların birbirlerini karşılıklı denetlediği, dolayısıyla eşit yaşam hakkına sahip olduğu anlamına gelir. Böylece merkezde konumlanan gelişkin dinamik yapı ile çevrede konumlanan daha az gelişkin dinamik yapı ya da yapılar arasında sağlıklı bir iletişim, uyum ve denge kurulmuş olur. DEVAM EDECEK |
|||
Etiketler: BİLİME, ÇAĞRI:, TOPLUMSAL, YAŞAMI, DOĞADA, ARAMAK-32, |
|
Bu modül kullanıcı tarafından yönetilir, ister kod girilir ister iframe ile içerik çekilir. Toplamda kullanıcı 5 modül ekleme hakkına sahiptir, bu modül dahil tüm sağdaki modüller manuel olarak sıralanabilir.