Moved Permanently

TMO buğday ithalatı yapmak için ihaleler yapmayı sürdürüyor. Çiftçinin kara gün dostu olan kurum artık yabancı çiftçilerin ve Türkiye’deki yandaş ithalat lobilerinin destekçisi durumuna geldi.

TMO’nun son olarak 2 Mart 2022 tarihinde yaptığı 435bin ton ekmeklik buğday ithalatı ihalesinde minimum fiyatın 420 dolar civarında olacağı açığa çıktı. Söz konusu ihaleyle ilgili bir soru önergesi verdim ve şu soruları sordum: ihalede ton başına oluşan fiyat nedir? Lisanslı depolarda Mart 2022 itibariyle hâlihazırda bekleyen yerli üreticimizin ne kadar ekmeklik buğdayı vardır? TMO, öncelikli olarak lisanslı depolarda ki yerli üreticinin ürününü neden ithalat fiyatlarından almamaktadır? Söz konusu ihalede almış olduğunuz buğdayı kaç liradan un sanayicisine satmayı planlamaktasınız? Bakanlıktan sorularıma cevap verilmesini bekliyorum.

Bu ihalenin anlamı buğdayın maliyetinin tonda 6 bin lirayı geçmesi demek. Oysa geçen yıl hasat başladığında çiftçimizden bir ton ekmeklik buğday 2300 lira civarından alındı. Sözde çiftçimin kara gün dostu TMO çiftçimizden 2300 liraya aldığı buğdayı yurtdışından 6000 liranın üzerinde bir fiyata getiriyor.

O zaman uyardık “bu fiyatları yükseltin, çiftçiyi destekleyin” dedik. Henüz ortada savaş yoktu ama görünen köy de kılavuz istemiyordu. Dünyada emtia fiyatları, gıda fiyatları artıyordu ve bu konunun uzmanı olan her kişi fiyatların daha da artacağından emindi. Şimdi bir de savaş geldi çattı. Oysa AKP kendi çiftçisine destek vermek, ürününü hak ettiği fiyattan almak yerine ithalatla iç piyasadaki fiyatları bastırmaya çalıştı.

Biz ülke olarak, buğday ithalatımızın %86’dan fazlasını Rusya ve Ukrayna’dan yapıyoruz. Şimdi orada savaş çıktı ve fiyatlar bir kez daha uçtu. Belki istesek de ithalat yapamayacağız.

Bugünlerde ekmeklik buğday 4500-5000 lira aralığında işlem görüyor. Yurtdışından en az 6 bin liraya ithalat yapmaya kalkan TMO kendi çiftçisinin lisanslı depolarda beklettiği ürünleri bu fiyattan almıyor. Eğer 6 bin liraya TMO buğday alacaksa, hemen kendi çiftçisinin elindekileri alsın, niye dışarıya bu parayı veriyor da çiftçimize vermiyor.

Şu anda yaşadığımız durum şudur: TMO kendi çiftçisinden ucuza buğday alarak çiftçimizi zarar ettiriyor. Bu durum karşısında gün geçtikçe borçlanan çiftçi üretimden kaçıyor ve tarlalarımız gittikçe az ekiliyor. Buna karşılık TMO yüksek fiyatlarla yandaşlar eliyle yurtdışından aldığı buğdayı iç pazarda un fiyatlarını baskılamak için zararına veriyor. Milyarlar görev zararı adı altında hazineden TMO eliyle yandaşa aktarılıyor. Buğdayı eken zarar ederken tüketici de çok daha pahalı ürün almak zorunda kalıyor.

6 bin lirayı geçen fiyatlarla ithalat yapılacağına öncelikle bu fiyattan kendi çiftçimizin ürünlerini alalım. Mazot, gübre, ilaç, tohum fiyatları almış başını gitmişken çiftçimize destek olalım, alım ve fiyat garantisi verelim.

Savaş kapımızda oluyor ve böyle giderse paramızla da ürün bulamayacağız. Bunları biz şimdi söylemiyoruz. Çok önceden uyarılarımız yaptık ama dinletemedik. Eğer gerekli önlemler alınmaz çiftçiye destek verilmezse ülke olarak bizi çok daha zor günler bekliyor. Buğdayda, ayçiçeğinde, arpada, mısırda, soyada, ette çok daha sıkıntılı günler yaşayacağız. Maalesef vatandaşımız gıdasını teminde daha da zorlanacak.