Moved Permanently

Babası oğluna diyor ki, "ben sana kral olamazsın demedim, adam olmazsın dedim. Kral olmuşsun ama adam olamamışsın."

Adam olmak, özü sözü bir olmak, doğru düzgün bir ruha sahip olarak vicdan ile yol almaktır.
Haysiyetli, erdemli ve namuslu bir insan evladı olmaktır ki zordur adamlık faziletini gönülde taşımak.

“Adam olmak” deyişi erdem sahibi olmayı içerir. Yola gelmeyi değil, kendi yolunu bulmayı belirtir. Kitlenin yüzeysel düşünce tarzına göre hizaya gelmek, sıradan olmak, kalıpların adamı olmak anlamında kullanılırken aslında tam tersi değerler erdem sayılmaktadır.

Adam olmak ne sadece görgü ile eğitimle, aileden alınan terbiye ile yaşanmışlıktan edinilen demle, ne de edinilmiş bilgi ile olur. Tamamının ahenk ve düzen içerisinde söze, düşünceye ve eyleme geçişi adam gibi adam yani insan gibi insan olmanın gereğidir. “Koy ver gitsinci” burada da her daim bu tip yaklaşımları sulandırmak için cıvıklıklarla taarruza hazırdır.

Klişe alıntılardan biri şöyledir: “Vakti zamanında babasından çok azar işitmiş bir çocuğun hikâyesidir. Baba çocuğun tepesine binip hep: “Senden adam olmaz, bir işe yaramazsın” der. "Sevgi dolu ve cesaretlendirici ördek 'pardon örnek' baba tipi" Zaman geçer... Çocuk bir mevkie gelir ve babasını ayağına çağırır. Şunu der: “Bak baba kral oldum. Sen bana hep senden adam olmaz, bir işe yaramazsın derdin. Bak şimdi koskoca bir ülkeyi yönetiyorum" der. Ve öngörü sahibi mazlum ağlak baba iç çekerek: "Ben sana kral olamazsın demedim, adam olamazsın dedim. Baksana babanı ayağına çağırıyorsun ve hala adam olamadığını gösteriyorsun.” der. Bu hikâyede işgüzar babanın hissikablelvuku ile "önsezi" belki biraz haylaz oğluna mayhoş davranışı gözden kaçar. Sözde baba, ona kalbinde bir taht verebilse, belki de yaşamını eksiklikleri tamamlamak üzere yanlış bina edip farklı tahtların peşinde olmayabilecektir oğul. O zaman tahtlar gönüllerde kurulur sevgi köprüleri ile birbiri ile buluşur. "Eti senin kemiği benim; bırakın ben onu adam ederim" ayıya bağlamış köhne modeli hala kimi insancıklar arasında yaşanmaktadır.

Adam gibi adamın neyin yanında neyin karşısında olduğu bellidir. Karar verirken ne şiş ne de kebap yanmasın aman o kırılır aman o gücenir diye politikleşmez. O, ortamlarda ona buna laf sokuşturup ortamın huzurunu bozan burnu havalardan değildir. Kendi kendisinin propagandasını yapmaz. Bunun kendini küçültmek olduğunu çok iyi bilir. Adam gibi adam çevresi ile de bellidir. Arkadaşlarını, dostlarını ince eleyerek seçer. “Aptallarla tartışma, çevredekiler farkınızı anlamayabilir.” sözünü hep aklında tutar.

Adam olmak, ketum olmayı da gerektirir. Atasözünde ifade edildiği gibi: “Söyleme sırrını dostuna, onun da dostu vardır, o da söyler dostuna.”Adam gibi adamın başta gelen özelliği ise adil olmasıdır. “Öyle davran ki herkes kendi kendinin yargıcı olsun!” denir. Adam olmak toplumun genel kurallarına uyup, toplum beğenisiyle benzer, toplum beklentileri ile özdeş yaşamak elbette ki değildir. Adam olmanın birinci şartı, insan olmaktır. İnsan olmanın olumlu değerlerini özünde toplamaktır.

Adam olmak, gerekirse yolda yalnız yürüyebilmektir. Olduğu gibi görünmek, göründüğü gibi olmaktır. Akıllı ve cesur olmaktır. Adam gibi adam olmak demek omurgalı bir varlık olmanın şuuru ile hareket etmektir. “Boş ver, kasma ya bu kadar” cıvık yumuşatır kremleri tiplerinin algılayamadığı bir yaşamdır. “Ne haz, ne şan şöhret, ne iktidar: özgürlük, yalnızca özgürlük.” deyişini benliğinde hissetmektir. Etiket, paye, mevki ve paradan güç almadan; kaba değil içeriğe bakmaktır.

O, düşünerek hareket eden ve konuşan insandır. Yaptıktan sonra düşünen, boşboğazlık sonrası sürekli hayıflanan avamdan değildir. Küfredene gülünme seviyesizliğinin genel geçer olduğu bir toplulukta, o görgü sahibi, saygılı insan gibi insandır. “Işık karanlıkta parıldar” denir, o karanlıkların ortasında parıldayan bir yıldızdır. Sürünün ulaşılmaz bir ideal diye burun kıvırdığı insanlık idealidir.

Kendini, nefsini yine kendisi öz iradesi ile terbiye etmiş kişi açısından adam olmak, kendini yontmayı ve doğru olanı yapmayı gerektirir. Aldığı tavrın tetikleyicisi ya da karar aldırıcısı toplum dayatması değildir. Adam olmak dürüst olmayı gerektirir. Aristo’nun lisesinin kapısında şöyle yazarmış: “Ey oğul! Kendini bul, kendini bil!”