Değerli Okurlar; Bundan bir önceki Torba Kanundan Yansımalar – 5 başlıklı yazımızda, 6552 sayılı Kanunla “Yer Altında ve Yeraltı Maden İşlerinde Çalışan İşçilere” ilişkin getirilen haklardan İş güvencesi ve Fazla çalışma ücretlerine değinmiştik. Bugünde kaldığımız yerden devam ederek getirilen diğer haklardan bahsedeceğiz. C – YILLIK ÜCRETLİ İZİN VE BU SÜRELERE İLİŞKİN GETİRİLEN HAKLAR Mevcut 4857 sayılı İş Kanunumuzun 53.Maddesi yıllık ücretli izin ve izin sürelerini düzenlemektedir. 6552 sayılı Torba kanunla 4857 sayılı İş Kanunu’nun 53. Maddesinin dördüncü fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Yeraltı İşlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün artırılarak uygulanır.” İsterseniz gelin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 53. Maddesinin dördüncü fıkrasının işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi ile hizmet sürelerine bir göz atalım. a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden, b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden, c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden, Az olamaz. (Ek cümle: 10/9/2014-6552/5 md.) Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır. 6552 sayılı Torba Kanunun bu düzenlemesiyle yukarıda belirtilen yıllık izin süreleri yeraltı işlerinde çalışan işçiler için dörder gün artırılarak uygulanacaktır.
D – ÇALIŞMA SÜRELERİNE İLİŞKİN GETİRİLEN HAKLAR 4857 sayılı İş Kanunu’nun Çalışma süresini düzenleyen 63.maddesine 6552 sayılı kanunla getirilen aşağıdaki cümle eklenmiştir. Madde 63 - Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. (Ek cümle: 10/9/2014-6552/7 md.) “Yer altı maden işlerinde çalışan işçiler için yer altındaki çalışma süresi; haftada en çok otuz altı saat olup günlük altı saatten fazla olamaz.” Yukarıdaki ek cümleden de anlaşılacağı gibi, genel olarak haftada 45 saat olan çalışma süresi 6552 sayılı kanunla yapılan düzenleme sonrasında yeraltı maden işlerinde çalışan işçiler için değiştirilmiştir. Bu düzenlemeyle yeraltı maden işlerinde çalışan işçilerin yer altında geçen çalışma süresi 36 saate düşürülmüş olup, günlük çalışma saatleri 6 saatten fazla olamayacaktır.
E – ÜCRETLERE İLİŞKİN GETİRİLEN HAKLAR 6552 sayılı Torba Kanunla 3213 sayılı Maden Kanununa aşağıdaki madde eklenerek, anılan kanunun 2.maddesinde sayılan 4. Grup madenlerden “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan işyerlerinde, yer altı işlerinde çalışan işçilere ödenecek ücret miktarı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39. Maddesi uyarınca belirlenen asgari ücretin iki katından az olmayacaktır. Burada önemli husus, yeraltı maden işlerinin sadece yeraltında çalışan işçiler ibaresi ile yine yer altı işyerleri tabirinden Linyit ve Taşkömürü çıkarılan işyerlerinin anlaşılması gerektiğidir.
F – EMEKLİLİK YAŞINA İLİŞKİN GETİRİLEN HAKLAR 5510 sayılı Kanun’un 28. Maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “55” yaş ibaresi, 6552 sayılı Torba Kanunla “50” olarak değiştirilmiştir. Bu düzenleme sonrasında söz konusu maddenin altıncı fıkrasına göre Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tespit edilen maden işyerlerinin yer altı işlerinde sürekli ve münavebeli(Nöbetleşmeli) olarak en az 20 yıldan beri çalışan işçiler için yaş şartı 55 ‘ten, 50’ye düşürülmüştür. ÖZETLE ; 1 - İşçinin İş güvencesinden yararlanabilmesi için en az 6 ay kıdem şartı aranmaktayken, 6552 sayılı düzenlemeyle yer altı ve yer altı maden işlerinin yeraltında çalışan işçileri için kıdem şartı aranmayacaktır. 2 – Yer altı maden işyerlerinde çalışan işçilerin fazla mesai yapabilecekleri haller sınırlandırılmış, fazla mesaiye hak kazanılacak 45 saat koşulu 36 saate indirilmiş, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarı yüzde elliden yüzde yüzüne yükseltilmiştir. 3 – Yeraltı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin hakları, 4857 sayılı kanunun 53.Maddesinde belirtilen sürelere dörder gün eklenerek uygulanacaktır. 4 – Yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin yeraltındaki çalışma süreleri haftalık 45 saatten
36 saate indirilmiştir. Günlük çalışma süreleri de 6 saatten fazla olamayacaktır. 5 – Maden işyerlerinin yeraltı işlerinde sürekli ve münavebeli olarak en az 20 yıldan beri çalışan işçilerin emekli olabilecekleri yaş 55’ten 50’ye indirilmiştir. Yer altı maden işçilerinin ağır koşullarda yoğun emek gücüyle çalışmalarına karşılık sessiz çığlıkları, maalesef 301 işçimizin ölümüyle sonuçlanan soma faciası ile duyulmuş, 6552 sayılı Torba Kanunla bu emekçi kardeşlerimizin bir nebzede olsa analarının ak sütü gibi helal olan kutsal hakları taraflarına iade edilmiştir. Bu vesile ile somada şehit olan emekçi kardeşlerimizi saygıyla anıyor, aileleri ve yakınlarına sabırlar diliyoruz. DEVAM EDECEK… |