Moved Permanently

Bugünün siyasal yaşamının sahnelendiği ortamda, liderler ne kadar yaşamın içindense o kadar kalıcıdırlar ya da “mış gibi” oldukları sürece sabun köpüğü/pembe dizi kahramanları gibi yapay ve gelip geçici olur, gelip geçen gereksinimleri karşılarlar. Çoğu kez imaj, özellikle bir siyasetçi imajı “mış gibi” olmayı çağrıştırdığı için kavramın kendisi suçlanmıştır. Oysa siyasetçinin imajı “mış gibi”den “gerçeğe” yaklaştığı ya da vurgunun “görünen”den uzaklaştığı ölçüde başarılıdır. Dolayısıyla eğer bir yanlışlık varsa “imaj” kavramında değil, her zaman olduğu gibi onun kullanım biçimindedir. Ya da ortam, gerçek liderleri ortaya çıkarmaktan uzaksa, lider “mış gibi” davranarak imajın olanaklarından yararlanmaktadır (Yıldız 2002: iii). Postmodern döneme geçilmesinin sembolü olarak görülen Turgut Özal'ın kendiliğinden (mış gibi) gerçekleşmiş gibi, çocuklarla aynı karede yer alan pozları, diğer liderlerde göstergesel olarak poz vermek üzerine inşa edilmektedir. Çocukluğun masumiyetinden, sevgisinden, saflığından istifade etmeye yönelik bu “mış gibi” imajlar, Devlet Bahçeli'nin kucağına aldığı çocuğun ağlaması gibi liderin aleyhine bir imaj bozulmasıyla da son bulabilmektedir.

Günümüz siyasi ortamında gösterge olarak beyaz bir gömlek giyen lider, yeni bir sayfa açarak kendi ya da partisinin geçmişini arkada bıraktığını, saf ve temiz bir şekilde toplumun önüne çıktığını simgeleyebilmektedir. Bu bağlamda söylenebilir ki; “Modern toplumlar bir simülasyon dünyasında yaşamaktadırlar. Simülasyon gerçeğin kendinden geçmiş, içi boş, saf ve anlamsız biçimidir. “Metalürjik” bir toplum yerini “Semiurgique” bir topluma bırakmıştır. Bu “Semiurgique” toplumdaki yeni güç odaklarıysa gösterge sistemleridir” (Adanır 2000: 36). Siyasette gösterge sistemleri, gerçekliği yok saymak ya da gizlemek için değil, kitle iletişim araçlarının ve politik düzenin model veya kodlarından yararlanarak gerçekliği yeniden üretmek için kullanılmaktadır.

Siyasi sterotiplerden yararlanılarak geliştirilen lider gerçekliğinin simülasyon modeli, eskinin taklide dayanan “simulacra (suret) düzenleri”nin takipcisi olmuştur. Aslında günümüzde siyasilerin imaj çalışmaları altında girdiği kopya görünümler, geçmişte kullanılan ve seçmenin ilgisini çeken orijinallerin gerçekliğini garanti etmeye çalışarak anlam oluşturmaktadırlar. İletişim sistemlerinin imajlar ve anlamlar aracılığıyla oluşması nedeniyle, seçilmiş “gerçeklik”ler kendi kendini doğrulayan sterotipler ve kodlar dolayımıyla yaratılmaktadır.

 SONUÇ
Siyasiler, yaşadıkları toplumun kültürü, tarihi ve ekonomik yapısıyla birlikte belli bir ideoloji çerçevesinde imajlarını belirlemektedirler. Siyasal imajın kamuoyunda yanlış veya eksik anlaşılan bir görünümü bulunmakta, imaj yaratmanın siyasetçilerin saç stilleri, giyimleri ve beden dili ile sınırlı olduğu düşünülmektedir. Aslında görüntüyle ilgili bu unsurlar siyasetçinin imajının oluşmasında yeterli olmamakta, siyasi imaj, liderin kişisel ve profesyonel özelliklerinin algılanması olarak görülmektedir. Bir siyasetçinin imajı onun birçok özelliğinin toplamından meydana gelmekte, geçmişi, ideolojisi, eğitimi, çevresi, ailesi, başarıları, karakter özellikleri, görüntüsü, yaşı, cinsiyeti, konuşma biçimi önem kazanmaktadır.

Partilerin birbirine benzemesi sonucunda özellikle seçim dönemlerinde öne çıkan ve imajlarıyla gündemde yer kaplayan liderler, günümüzde medyada hangi içeriklerle değil hangi göstergelerle birlikte yer alacaklarına öncelik vermektedirler. Politikacıların, adeta bir ürün gibi süslenip ambalajlanarak, tüketime sunulması girişimi olarak da eleştirilen imaj kampanyaları, özellikle seçimlerin vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Siyasi imajlar kurulurken, başarıyı elde eden formüller kullanılmaya ve liderleri tanıtan reklamcılar çarpışmaya başlamıştır. Hangi lideri hangi ünlü reklamcının kampanyasının tanıttığı önemli hale gelmiştir. Bu bağlamda oluşan siyasi ortam içerisinde, siyasi imajlar oluşturulurken gerçekleri yansıtma inancı dönüşüme uğramış, aslında var olmayan yapay bir dünyadan hareket edilerek imajların üretildiği ve simülasyon düzeninin hakim olduğu görülmüştür. Yüceleştirilen siyasi liderler, abartılarak tüm sorunları çözen mucizevi insanlar konumuna getirilmişlerdir. Devam edecek.