Moved Permanently

Peki içinde kültürün de korunduğu milliyetçiliği bir kenara atarak neye ulaşacağız? Evet, tüm milliyetçilik türleri, içerisinde mevcut olduğu milletin kültürünün korunması maddesini de içerir. Zaten ilk bakışta olumlu görünmesinin sebebi de budur. Ancak bu iyi maddenin üzerine, bir çok kötü madde ekleyerek insanda ayrılıkçı önyargıların oluşmasına sebep olur ; milliyetçilik bu yüzden tutarsızdır. Ancak kültürü korumak milliyetçiliğin tekelinde olan bir şey değil zaten; biz, kültürümüzü ve kimliğimizi milliyetçi olmadan da koruyabiliriz. Bunu, başkalarının kültürü ve kimliğine saygı göstererek yapmak en büyük gerekliliktir. Aksi taktirde, olay faşizme yaklaşacak; ve kaçınılmaz olarak bir çatışma ortamı oluşacaktır. Kültür, başkalarının kültürünü incitmekle, o kültürün insanını hor görmekle veya tüm diğer kültürleri yok etmekle korunmuş olmaz; aksine böyle yapmakla çok büyük bir kitleyi karşısına almış ve dolayısıyla her an yok olabilir bir duruma gelmiş olur. Bunu Aliya İzzetbegovic çok güzel açıklamıştır;"Bilgisiz kişilerin zihinlerinde kargaşa yaratmak için başvurulacak ilk ve en etkili yol milli olanla milliyetçi olan arasındaki farkı gözden kaçırmaktır. Aslında bu fark bazen sevgi ve nefret arasındaki fark kadar büyük olabilir.Milli duyguları olan bir insan halkını sever, onların kusurlarını da erdemlerini de kendi üstünde taşır, o halka aittir. Bir milliyetçi ise kendi halkını sevmekten çok başkalarından nefret eder, daha da önemlisi, uygulamada, başkalarının mülkü olan şeyi ister. Başkalarına ait farklılıkları boğar, hoşgörüsüzdür, fiziksel baskı uygular. Kendisine ait olanı savunmaz, kendisine ait olmayanı ister. Aşırı milliyetçiliğin özünde tanrıya inanç yoktur. Dünyanın bütün büyük dinleri şu hakikati öğretmeye çalışır : sana yapılmasını istemediğin şeyi sen de başkasına yapma. Ya da öyle hareket et ki, davranışların herkes için geçerli olsun; ne sana göre değişsin ne de başkalarına göre." (Aliya İzzetbegovic, Dnevni Avaz)Milliyetçiliğin ülke karmaşık bir yapıya geldiğinde (bir savaş halinde) bir nebze yayılması doğaldır. Hatta belki de gereklidir.

Çünkü o anın şartları, insanlara bir ülkü birliği gerektirir. Nitekim Atatürk'ün Türk milletini övdüğü tüm sözleri, çoğunlukla bu sebeptendi; Türk milli birliğini korumak ve bu güçten yararlanmak, özellikle Kurtuluş Savaşı yıllarında fevkalade önemliydi, bu sebepten halkta bir milli bilinç ortamı oluşturmak gerekiyordu. Bunu da başka milletleri hor görmek amaçlı değil, kendi milletinin varlığı için savaşmak eksenine dayayarak söylüyordu. Yoksa bu eleştirdiğimiz anlamda bir milliyetçilik söz konusu olamaz. "Yurtta barış, cihanda barış" diyen bir kişiden, aynı zamanda etnik milliyetçiliği de savunması beklenemez. Gerçeğin bu derece açık olduğu aşikârken, düşüncesiz milliyetçilik üzerinde direnmek bir bozukluk olur. Biz, yüzyıllarca farklı dilleri konuşan, farklı dinlere mensup olan insanlarla bir arada yaşamış ve bunun faydasını da görmüş bir Osmanlı İmparatorluğu tecrübesini kazanmış kültürden gelmişiz, milliyetçiliğin işe yaramayacak bir olgu olduğunu en iyi anlayanların başında gelmemiz gerekirken, aksine bunun üzerine gidiyoruz. Bu akımın temsilcileri, "neyi savundukları"nı bir an evvel değerlendirmek zorundadır. Ayrılıkçı milliyetçilik, var olmaya değil, yok olmaya yarar.