Türkiye'de hastanelerin projeleri Osmanlı yapımına uygun bir şekilde dizayn edilerek, hazırlanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti'nde yeniden Osmanlı ruhunu yaşatacak ve tüm Türkiye geneline kamu alanlarına yayacak şekilde uygulamaya konulmuştur. Bunun bir örneğini de Saray'da göreceğiz. Yeni yapılacak olan Saray Devlet Hastanesi'nin projesi tamamıyla Osmanlı mimarisine uygun şekilde hazırlanmış.
Kentlerin gelişmesinde, kentsel mekânların ve mimari yapıların oluşmasında etkin rol oynayan bazı unsurlar vardır. Bu unsurların başında tarihi olaylar, önemli buluşlar, sosyal ve iktisadi gelişmeler yer almaktadır. Türkiye tarihinde önemli bir gelişme olan hastaneler de bir çok etkiyi ve gelişmeyi beraberinde getirmiştir. Dolayısıyla bu etki ve gelişmeler kentsel alanlara ve mimariye de yansımıştır.
Her eski büyük devlet arkasında kendine dair yazılı ve görsel dokümanların dışında taş ve topraktan izler bırakır. Bu sebepledir ki insanoğlunun serüvenine şahitlik etmiş bugüne dair mesajları olan herhangi bir taş parçası, sıradan gibi gözüken bir fırça darbesi, yırtık bir kâğıt parçası “tarihî eser” sıfatı kazanır. Her ören yeri, ayakta kalmış çeşitli maksatlar için kullanılan her yapı, verileri ve barındırdığı sırlarla aslında büyük bir tarih mecmuasıdır. Bazen bir heykel, bazen büyük bir saray ya da ibadethane, bazen önemsiz gibi gözüken boyutta bir tablo, o medeniyetin gücünü ifade eder.
Her medeniyet, her imparatorluk ve her imparator, gücünün kalıcı bir eserde yaşatılmasını ister. Bu tarihî ifade şekli şehirleri ibadethanelerle, saraylarla, devasa boyutta kamu binalarıyla, heykellerle, anıtlarla, taki zaferlerle donatır.
Projeler 21. yüzyılın başlarında bulunan ve bundan sonra da hızlı bir gelişim ve ilerleme sürecine girecek. Bu projeler 19. yüzyılın başlarında demiryolların yapımı ile başlanmış olup bu günümüze kadar gelmiştir. Demiryolları sayesinde ülkelerarası iletişim ve ulaşım daha kolaylaşmış ve hız kazanmıştır. Demiryollarının yapımıyla beraber inşa edilen istasyon binalarıyla yeni mimari yapılar ve kentsel alanlar oluşmuştur. Günümüzde endüstri yapıları mimarlık tarihinin ve korumacılığın inceleme alanı içinde yer almaktadır. Daha önceleri mimari önemi ve kentsel kimlikleri, mimarlık söyleminin dışında olan yapılar arasında yer alan demiryolu yapıları artık ciddiye alınan strüktürler olma niteliğine kavuşmuşlardır.
Yapıldığı dönemin tarihsel sürecini dışa vuran demiryolu binaları, inşa edilmelerinin ardından kentte meydana getirdikleri değişimle ve oluşturdukları yeni kentsel alanla bir dönemi simgelemektedirler. Bu çalışmada Türkiye sınırları içerisinde bulunan ve cumhuriyetin ilk yıllarına kadar yapılmış olan gar binalarından örnekler seçilmiş ve bu örneklerin kısa tanımları yapıldıktan sonra bir gruplandırma yapılarak, istasyon binaları için ön cephe kurgusu ve cephe elemanlarını kapsayan bir tiplendirme ile devam etmiştir.
19. yüzyılda başlayan bu projelerin ilk adımı sadece demiryollarında atılmış olup, bugüne kadar devam etmiştir. Bundan sonra da Devlet Hastaneleri ile bu projeler devam ederek, başka kumaya ait binaları da bu kapsama alınabilir.
